BIAG TI AGKAKAARRUBA By ELLEN VELASCO
Nordis Weekly, March 20, 2005
 

Home > Op-ed | To bottom

Previous | Next
 

Kaseseg-ang a ladawan

Salsaludsuden dagiti kakaarrubak nga adda iti palengke idi Marso 9 nu sino ken apay a pinaltuganda ti maysa a lalaki nga agwagwagwag idiay asideg ti Cebuana Lhuillier Pawnshop iti 3rd Kayang Street iti palengke ti Baguio City.

Saan a naamuan dagiti adu a tattao nga adda iti palengke ti gapo nu apay a pinaltuganda ni Romy Sanchez, regional coordinator ti Bayan Muna iti Ilocos Region ken secretary general ti Bagong Alyansang Makabayan (Bayan). Gaputa pinatayda isuna iti kaaduan ti tao, adu ti nakellaat. Ti dadduma ket nagpigerger a pinmanaw, ti adu ket nagbirok ti paglemmengan. Sumagmamano kadagitoy ti nangbirok ti dadduma pay a pagsangitan. Uray saanda nga am-ammo

Natay ni Romy babaen iti maysa a bala nga immuneg iti baba ti kannigid a lapayagna ket rimuar iti ulona.

Mayat ta adda ti nagsaludsod nu apay. Ngem saan nga amin a nagsaludsudan dagitoy ket nakaibaga ti pudno a rason nu apay a pinatay ti maysa a killer daytoy a tao. Apay kano a pinatayda a dagus daytoy ket mabalin koma a tiniliwda laeng. Ti maysa pay, saan a nakaresponde a dagus dagiti pulis ket saan a natiliw ti kriminal a pinmaltog. Nabay-an pay ti maysa nga oras ti napaltugan sakbay a naasikaso daytoy.

Ti pannakapaltog ni Romy Sanchez ti nangilukat iti mata dagiti taga-Baguio iti maysa a kabutbuteng a ladawan ti kasasaad ti pagilyan. Adu pay ti matmatay iti naduma-duma a lugar babaen iti bala. Ken saan laeng nga itatta a mapaspasamak dagitoy a pangpapatay iti lideres ti nailyan-demokratiko a tignayan.

Iti uneg ti maysa a lawas, saan laeng a ni Romy Sanchez ti naipadamag a pinatay ti naduma-duma nga armado a grupo. Adu pay ti napukaw ken saanen a nakita manen.

Iti Tarlac City, pinatay dagiti armado ni Konsehal Abelardo Ladera idi Marso 3. Supporter isuna dagiti nakapiket a mangmangged-talon ti Hacienda Luisita ken dagiti mangmangged ti Central Azucarera de Tarlac, ken maysa a konsehal ti Tarlac City. Ni Ladera ket kameng met laeng ti Bayan Muna party list.

Idi laeng Domingo, Marso 13, kalpasan a nagselebrar ti misa ket pinaltugan dagiti saan pay a nanaganan nga armado ni Fr. William Tadena ti Iglesia Filipina Indipendiente (IFI). Naamuan a ni Tadena ket supporter met ti piket kontra iti Hacienda Luisita. Kas chairperson ti Human Rights and Social Concerns Committee ti diocese ti Tarlac, miyembro ti KARAPATAN ken ti Promotion of Church People’s Response (PCPR), inpaay ni Fr. Tadena ti amin a kabaelanna a mang-urnong ti suporta para kadagiti nakapiket a mangmangged.

Iti Nueva Ecija, ni Danilo Macapagal, maysa pay a lider ti Bayan Muna ken opisyal ti Bayan ti dinukot dagiti armado a lallaki ket saanen a nakitkita inggana iti agdama. Daytoy ket situtured a nangdillaw iti gobyerno ni Gloria Macapagal-Arroyo, a nangkuna a kasinsin na pay. Kanayon daytoy nga agsasau kadagiti rali ket nangibutaktak ti madi a pamay-an ti gobyerno.

Iti listaan dagiti pinatay a lider ti Bayan Muna, ni Sanchez ket maika-42. Iti uneg ti 10 nga aldaw, adda ti dua a lider ti Bayan Muna a matmatay wenno maaw-awan.

Ti saludsod latta ket apay a pinaltuganda dagitoy a lider ti Bayan Muna? Saanen a siasino ti saludsod dagiti kakaarrubak. Kasla kaawatanen.

Malagip ko dagiti sigud a kakadwak iti Pangasinan a naawan iti panawen ti turay ni Pres. Ferdinand Marcos ken Pres. Corazon Aquino.

Pinatay dagiti armado a lallaki ni Vice-mayor Fernando dela Cruz ti Sual, Pangasinan idi 1985. Bayan-Pangasinan vice-chairperson daytoy idi pinaltuganda. Nangidaulo kadagiti nakurapay a mannalon iti western Pangasinan, nangisayangkat iti naduma-duma a fact-finding mission kadagiti il-ili ti kaaw-awayan a Pangasinan.

Ti provincial coordinator ti Bayan-Pangasinan a ni Vicente Labasbas, Sr. ket inlugan dagiti armado a lallaki idiay Dagupan City idi Nobyembre, 1987. Saanen a nabirukan daytoy inggana itatta.

Awanen ti nagsaludsod nu siasinno ti pinmatay ken nangpukaw kadakuada. Kaawatanen. Kunada.

Ngem adda ti maysa a mayat a saludsod. Kasano dagiti napanawan? Kas kadagiti naduma-duma a lideres ti nailyan-demokratiko a tignayan, napanawan da Dela Cruz ken Labasbas dagiti babassit nga ubbing kadagiti as-asawada nga inkapilitan a nag-akem ti papel ti Nanang ken Tatang kadagiti ubbing.

Ni Elvie Sanchez ket inkapilitan nga agaywan kadagiti lima a babassit a putot nga inbati ni Romy. “Babassit pay dagiti annak ko,” nakasangit ni Elvie ket saan nan a naisawang ti sumaruno nga adda’t panunotna. Agtawen laeng ti dua ti bassit na ket ti inauna ket teenager pay laeng. Ubbingda pay a mapanawan ti Tatang.

Kasano ngata nga agpayso nu kastoy a kanayon ti mapasamak? Saan laeng nga iti kaaw-awayan a delikado ti agbiag. Uray kadagiti syudad ket paltugan latta dagiti armado ti tao a kayatda a ma-liquidate. Anya a klase ti gimong ti mangipalubos ti kastoy a pamay-an ti hustisya? #


Home > Op-ed | Back to top

Previous | Next